Reklam insanlık tarihi kadar eski olan ve o günden bugüne kadar da değişik iletişim kanalları ile gelen önemli bir satış ve pazarlama yöntemidir. Reklamın iyisi kötüsü olmaz klişesi asırlardır söylenegelen bir sözdür. Bu yüzden de işletmeler, kurumlar ve tüzel kişiler her zaman için reklama önem vermiş ve bundan sonra da verecektir. Kısaca reklamın tarihçesi şu şekilde oluşmuştur.
Milattan önce 3000’li yıllarda ilk reklam örneklerine rastlanmıştır. Çığırtkanların yaptığı reklamlar, tabelalar ve tekrarlar reklamların ilk oluşumunu göstermiştir. Sonradan ise markalaşma oluşmuş ve reklamlar farklı işlevlere ve kanallara doğru kaymıştır. Özellikle de orta çağda kalite kontrol gibi durumların oluşması marka ve amblemleri zorunlu kılıyordur. Bu amblemler ve markalar sembolik değerler taşıyordu ve ürünlerin birbirinden ayrılmasında, insanların bilerek ürün almalarında etkili bir yöntem oluşturuyordu.
Basılı Reklamların Ortaya Çıkması
Buraya kadar anlatılanlar reklamcılık tarihi içinde sözsel ve tekrarlanan reklamlardır. 1450 yılında matbaanın icadı ile günümüzde de hala varlığını devam ettiren basılı reklam mecrası ortaya çıkmıştır. 1480 yılında rahipler için hazırlanan bir kitabın tanıtımı kilise duvarına asıldı ve böylece görsel reklam ürünleri ortaya çıkmış oldu.
17. yüzyıl reklamcılığın doğduğu yıl olarak bilinmektedir. Bu yüzyılda çıkartılan gazeteler ve basılı yayınlarda artık reklam verme işlemleri çok yüksek seviyelere ulaşmıştır. Özellikle de ilan şeklinde verilen bu reklamlarda birçok farklı ürünün tanıtımı yapılmaktaydı. Çay, kahve ve çikolata bu ürünlerden bazılarıdır.
1588 yılında ilk reklam ajansı fikri filizlenmeye başlamış ve ilk reklam ajansı 1812 yılında Londra’da kurulur. 1588 yılında yazar Montague bir kişinin incileri varsa ve bunu satmak istiyorsa müracaat etmesi gereken bir büroya ihtiyacı vardır diyerek ilk reklam ajansı fikrinin temellerini atmıştır.
Tamamen tanıtım ve daha fazla kişiye ulaşma amacı ile oluşturulan ve asırlardır da değişmeyen reklam kuralları gelişen teknolojik sistemler ve modern gelişmeler ışığında evrilmiş ve etki alanları genişlediği gibi iletişim araçları da reklamın şekillenmesinde oldukça etkili olmuştur.
Kitle İletişim Araçları İle Reklamların Yapılması
Fransa’da yaşanan ve bütün dünyayı etkileyen Fransız İhtilali sonrasında reklam niteliği ve reklamı yapılan ürünlerin içerikleri de değişkenlik göstermiştir. Özellikle de bu dönemden sonra ortaya çıkan sanayi ve fabrikaların ürettiği ürünler reklamların asıl konusunu oluşturmuştur. Fabrikalar üretimlerini daha geniş kitlelere yaymak ve üretilen ürünlerin fazlalığı kadar satış yapmak için tamamen reklama ağırlık vermeye başlamıştır.
Bu dönemde bu kadar çok reklamın yapılması reklam hakkını gündeme getirmiş ve 1874 yılında John Wannamaker bulduğu reklamların diğer reklamcılar tarafından çalınmaması için ilk reklam yayın hakkı olarak tarihe geçen önlemini almak durumunda kalmıştır.
1883 yılında reklamcılık artık gazete ile sınırlı kalmaz ve ilk dergi reklamcılığı da gündeme taşınmış olur. Artık her alanda kullanılan ve insanlar tarafından da oldukça rağbet gösterilen reklamcılık sektörü için akademik çalışmalar ve kuramsal kitaplar da 1903 yılından itibaren oluşturulmaya başlanır.
Radyo ve Televizyon Reklamcılığı
1907 yılı reklam sektörü için bambaşka bir boyut getirdi. Hala varlığını devam ettiren radyo reklamcılığı ise ilk kez bu yılda yapılmaya başlandı ve milyon dolarlık reklam piyasası oluştu. Reklamın gücü ve etkisinin yayılması ise reklam kanununun çıkarılmasını zorunlu kıldı. 1911 yılında reklamda dürüstlük olarak adlandırılan ve tüketicinin korunması sağlanan ilk reklam yasası çıkartılmış oldu.
1940’lı yıllar ise reklamcılık sektörünün altın çağının yaşanmasını sağladı. Çünkü bu dönemde televizyon insan hayatına girdi. Televizyon artık reklamcıların en çok önem verdiği alanların başında gelmekteydi ve tüm reklam payı televizyona kaymıştı. Özellikle de küçük ölçekli gazeteler ve dergiler artık reklam alanı olarak kullanılmıyor ve sadece radyo televizyon üzerinden tüm reklamlar gerçekleşiyordu. Amerika’da her on evden birinde televizyon vardı ve bu dönemin sadece Amerika’daki reklam payı 3 milyar doları geçiyordu.
Leave a Comment