Nöropazarlama tıp biliminde kullanılan bazı teknolojik cihazlar sayesinde tüketici zihninde oluşan değişiklikleri ölçmeye ve buna göre pazarlama stratejileri geliştirmeye çalışan bir pazarlama modelidir. Nöropazarlama çalışmalarında EEG, fMRI ve eye tracking gibi cihazlar kullanılmaktadır.
EEG Cihazı;
EEG, beyinin çeşitli bölgelerinde oluşan elektriksel hareketlenlemeleri incelemek için kullanılan bir teknolojidir. Saç derisine yapıştırılan elektrotlar aracılığıyla beyinin farklı bölgelerinde oluşan elektriksel hareketler değerlendirilerek sinyaller anlamlandırılır.
fMRI Cihazı;
Fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme (fMRI) olarak adlandırılan bu teknoloji ile manyetik bir alan yaratarak beyinin çeşitli bölgelerinde oluşan değişiklikler incelenir. Görüntülenme yönteminde bir renk scalası aracılığıyla duygu yoğunluğu tespit edilir.
Eye Tracking Cihazı;
Eye Tracking yönteminde göz hareketleri incelenerek insanların görseller üzerinde nelere odaklandıkları ve göz bebeklerindeki değişiklikleri ölçmeye imkan veren bir teknolojidir. Görüntüsel sinyallere nasıl değerlendirildiklerine dair önemli bilgiler veren bu teknoloji pek çok farklı bilim dalında kullanılmaktadır.
Kullanılan tüm bu farklı teknolojiler aracılığıyla insanların zihinsel süreçleri şeffaf bir şekilde görüntülenmeye çalışılarak tüketicinin zihinsel süreçleri anlamlandırılmaya çalışılır. Bu cihazlar yüksek teknoloji ve tıp biliminde kullanılan ürünler oldukları için genellikle nöroloji doktorları ile birlikte bu süreçler yürütülür. Bu yöntem tüketicinin karar verme sürecinde anlamlı veriler sunsada bazı kesimler tarafından etik olmadığı öne sürülerek eleştirilmektedir. Tüketicilerin zayıf olduğu noktaların bulunması ve savunmasız bir şekilde buna yönelik iletişim faaliyetleri geliştirilebileceğini öne sürerek bu pazarlama tekniğine karşı çıkmaktadırlar. Nöropazarlama alanında yapılan önemli deneylerden biri olarak adlandırılan Coca Cola ve Pepsi deneyi literatürde karşımıza çıkmaktadır. Araştırmayı gerçekleştirmek için bir denek grubu kuran araştırma ekibi deneklere marka isimleri belli olmayan şişelerde kola verir ve bundan sonraki süreçte yukarıda bahsettiğimiz teknolojiler kullanarak beyinde oluşan değişimler incelenir. Marka adı söylenmeden önce pek çok deneğin deney esnasında Pepsi’den daha çok hoşlandığı tespit edilir ve tüketicilerde bu tezi doğrular. Fakat deneklere marka bazında tercihleri sorulduğunda ise pek çok denek Coca Cola’yı daha çok sevdiğini belirtir. Bu deney aslında bize ürünün salt özelliklerin tüketiciler için karar verme sürecinde yeterince etkili olmadığını gösterirken bu tekniğe yönelik eleştirilerede makul bir cevap vermiş oluyor. Günümüz tüketicileri rasyonel faydaların yanında duygusal tatminler sağlayan markaları tercih ederek marka ile aralarında bir bağ geliştirilmesini istiyor.
Bu yazıyı üreten kişi olarak bu nedenlerle nöropazarlamanın bir manipule tekniği değil bilimsel olarak anlamlı veriler üretmeyi sağlayan bir araç olarak görüyorum.
Yorum Yap